{tocify} $title = {Nội dung bài viết}
I. Tổng quan mức áp thuế
Ngày 2/4 (theo giờ địa phương), Mỹ đã công bố danh sách những quốc gia bị áp thuế đối ứng. Trong đó, Việt Nam bị áp thuế 46%, Thái Lan bị áp mức thuế 36%, Trung Quốc 34%, Đài Loan, Indonesia ở mức 32%. Khoảng 60 nền kinh tế bị áp thuế nhập khẩu tối thiểu 10%.
Khung thời gian áp thuế chính thức:
- 03/04/2025: Thuế 25% với ô tô sản xuất ở nước ngoài
- 05/04/2025: Bắt đầu thuế cơ bản
- 09/04/2025: Chính thức áp thuế đối ứng
Tuy nhiên, Mỹ vẫn để ngỏ khả năng đàm phán khi Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent kêu gọi các đối tác thương mại của Mỹ không nên thực hiện các bước trả đũa đối với thuế quan đối ứng của Tổng thống Donald Trump và tăng cường đàm phán.
II. Nhìn nhận tại thị trường Việt Nam
1. Tình hình xuất khẩu vào Mỹ
Theo số liệu từ Hải Quan Việt Nam, trong năm 2024, Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ lượng hàng hóa có trị giá 119,5 tỷ USD và nhập khẩu từ thị trường này 15,1 tỷ USD.
Có 15 mặt hàng đạt giá trị xuất khẩu trên 1 tỷ USD. Trong đó có 3 nhóm hàng áp đảo gồm máy tính và linh kiện với 23,2 tỷ USD (19,4%), Máy móc thiết bị với 22 tỷ USD (18,5%) và dệt may với 16,2 tỷ (13,5%).
Để thu hẹp chênh lệch về thuế quan, ngày 31/3 vừa rồi Việt Nam đã giảm thuế MFN đối với nhiều mặt hàng và cho phép dịch vụ Internet vệ tinh Starlink của tỷ phú Elon Musk hay các dự án của tập đoàn Trump.
Với mức giảm chỉ từ 2% đến 25%, cộng với kim ngạch hàng Mỹ vào Việt Nam chỉ là 15 tỷ USD thì số tiền mà Việt Nam giảm cho hàng Mỹ chỉ tính bằng đơn vị triệu USD. Trong khi đó, Mỹ định áp thuế khoảng hơn 50 tỷ USD với hàng hoá Việt Nam do chênh lệch thương mại.
2. Hành động của Chính phủ Việt Nam
Việt Nam sẽ trực tiếp hoặc thông qua các doanh nghiệp nhà nước mua hàng Mỹ. Các mặt hàng đang được nhắm đến là trực thăng, máy bay, một số loại vũ khí, năng lượng, thiết bị điện, … nhưng tiến trình đàm phán các hợp đồng còn nhiều điểm chưa thuận lợi, việc thúc đẩy các thương vụ lớn để mua hàng hoá Mỹ vẫn còn khá chậm.
Hãng hàng không Quốc gia (Vietnam Airlines) ngày 11/9/2023 đã ký kết bản ghi nhớ về việc chào bán 50 máy bay thân hẹp Boeing 737 MAX với giá trị 10 tỷ USD nhân chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden và nâng cấp quan hệ Việt Nam – Mỹ lên mức Đối tác Chiến lược Toàn diện. Tuy nhiên, hãng chỉ đang thực hiện thủ tục về việc bổ sung 50 tàu bay thân hẹp theo quy định chứ chưa có thực hiện thương vụ được ngay bởi theo trình tự Vietnam Airlines cần trình Thủ tướng Chính phủ quyết định về chủ trương đầu tư.
Ngoài Vietnam Airlines, Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS) cũng đã ký kết các thỏa thuận nhập khẩu LNG từ Mỹ. Các thỏa thuận này được ký trong chuyến công tác của Bộ trưởng Bộ Công Thương tới Mỹ vào tháng 3. Việc nhập khẩu LNG từ Mỹ sẽ đóng góp vào việc thực hiện kế hoạch nhập khẩu quốc gia đạt 9 triệu tấn/năm vào năm 2030, tăng lên 15 triệu tấn/năm vào năm 2035, với tổng giá trị ước tính 7,2 tỷ USD/năm theo Quy hoạch điện VIII.
Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt Nam đã ký kết các hợp đồng mua sắm thiết bị, nguyên liệu và dịch vụ với tổng giá trị khoảng 4,15 tỷ USD.
Tuy nhiên, ngoài LNG và máy bay, Việt Nam cần gia tăng nhập khẩu các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ như đậu tương, trái cây và các loại hạt có giá trị gia tăng cao. Đồng thời, mở cửa cho nhà đầu tư Mỹ, gỡ bỏ rào cản phi thuế quan đối với hàng hoá, hạ thuế tiêu thụ đặc biệt.
"Tác động tiêu cực sẽ rõ rệt trong ngắn hạn, đặc biệt với các ngành xuất khẩu chủ lực như hàng điện tử, dệt may – da giày, đồ gỗ và nội thất,… Tuy nhiên, thách thức này cũng có thể trở thành động lực để nền kinh tế chuyển đổi theo hướng bền vững hơn trong tương lai", Phó Trưởng Ban nghiên cứu VIPFA nói.
3. Chính sách tiền tệ
Một yếu tố nữa là về tiền tệ, mức thuế mà Trump đưa ra được tính toán không chỉ dựa trên mức thuế nhập khẩu hiện hành, mà còn bao gồm cả yếu tố thao túng tiền tệ. Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có thể sẽ phải dùng nhiều biện pháp nghiệp vụ để tăng tỷ giá tiền VND so với USD sắp tới và trong đó nhiều khả năng sẽ phải sử dụng dự trữ ngoại hối. Tuy nhiên, việc điều hành chính sách tiền tệ sẽ tác động rất lớn đến ổn định vĩ mô và ảnh hưởng tới thị trường tài chính.
III. Ngành và doanh nghiệp ảnh hưởng
Tags:
Phân tích