{tocify} $title = {Nội dung bài viết}
1. Nhìn lại lịch sử
Khi Ngân hàng nhà nước (NHNN) mua USD trên thị trường, bản chất là đang bơm tiền VND vào nền kinh tế để thanh toán cho lượng USD thu mua. Điều này làm tăng cung tiền (M2), cải thiện thanh khoản trong hệ thống tài chính và tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động đầu tư và tiêu dùng.
Năm 2014
– Mua gần 7,7 tỷ USD khi ngoại tệ dồi dào và VND mạnh lên.
– VN-Index vượt 600 điểm sau khủng hoảng 2011-2013, đánh dấu giai đoạn phục hồi niềm tin thị trường.
Năm 2016
– Sau khi ra cơ chế tỷ giá trung tâm, NHNN mua 11 tỷ USD ~ bơm 245 nghìn tỷ VND nhưng trung hòa bằng tín phiếu để không làm lạm phát tăng, nhưng vẫn cải thiện thanh khoản.
> VNIndex tăng gần gấp đôi từ 600 điểm lên 1.200 điểm đầu năm 2018.
Năm 2019
– Mua 20 tỷ USD khi Fed bắt đầu giảm lãi suất.
– VN-Index tăng nhẹ 7,7% nhưng chững lại cuối năm do áp lực từ yếu tố quốc tế
→ NHNN tranh thủ gom USD khi tỷ giá USD/VND thấp, nhưng hút VND qua tín phiếu để không gây lạm phát.
Năm 2020
– Mua 21 tỷ USD khi FED hạ lãi suất về 0 ~ bơm 486 nghìn tỷ VND (23.125 VND/USD) cùng với đó lãi suất huy động xuống thấp kỷ lục (~4%/năm) thúc đẩy dòng tiền chảy vào chứng khoán bởi nhà đầu tư F0 trong đại dịch Covid-19.
– VN-Index tăng mạnh, vượt 1.100 điểm rồi tạo đà vọt xà lên 1.500 cuối 2021 trước khi giảm mạnh.
Quý I/2023
– Mua 6 tỷ USD khi VNĐ mạnh lên với giá mua 23.450 VND/USD (~ bơm khoảng 140 nghìn tỷ VND ra thị trường) và lãi suất điều hành hạ 2 lần.
– VN-Index tăng từ 1.000 lên 1.200.
→ Vừa gom USD giá rẻ, vừa kích cầu nhẹ cho nền kinh tế.
Năm 2025 (từ đầu năm tới tháng 6)
- Tới 2025 này, NHNN đã mua tiếp 6 tỷ USD từ đầu năm và đang mua tiếp giúp hỗ trợ lãi suất và thúc đẩy dòng vốn vào thị trường tài chính.
- Điều này là yếu tố tích cực để vĩ mô ổn định và kỳ vọng nâng hạng thị trường.
2. Đánh giá
NHNN đã mua gần 72 tỷ USD qua 6 đợt gần nhất (tính tới T6/2025), bơm ra khoảng 1,6 triệu tỷ VND (bằng 16% tổng tiền M2).
a. Chiến lược của NHNN
NHNN tiếp tục mua USD khi tỷ giá ổn định (mua khi rẻ) - trung hòa thanh khoản bằng tín phiếu để kiểm soát lạm phát sau khi bơm tiền -> duy trì lãi suất thấp hỗ trợ tăng trưởng. Từ đó dự trữ ngoại hối tăng từ 25 tỷ USD (2013) lên khoảng 100 tỷ (2025) (chúng ta cũng phải hiểu rằng lợi thế xuất khẩu và FDI cũng đem lại cho Việt Nam cơ hội thu vốn USD).
b. Tác động tới thị trường chứng khoán
Việc NHNN mua USD không chỉ giúp tăng dự trữ ngoại hối mà còn bơm thanh khoản VND và giúp hạ lãi suất từ đó tạo điều kiện cho VNINDEX tăng trong 2014-2023.
Trong năm 2025, ngày 07/07/2025 thị trường đã vượt mốc 1.400 điểm đánh dấu đà tăng mạnh mẽ sau 4 năm chinh phục mốc này vào tháng 06/2021 (giai đoạn Covid 19) và xu hướng thanh khoản dồi dào giúp thị trường duy trì đà tăng giá tốt và tiếp diễn, với tổng vốn hóa thị trường khoảng 315 tỷ USD, khoảng 65% GDP năm 2024.
Nhìn vào định giá 4 năm trước (30/06/2021), VNINDEX hiện có P/E ~ 19,3 lần (cao hơn mức trung vị lúc đó khoảng 15%); còn với giai đoạn hiện tại 06/2025 P/E ~ 14,1 lần bằng với trung bình 3 năm (14,7) và thấp hơn 15% so với trung bình 5 năm (16,7).
c. Nhóm cổ phiếu hưởng lợi
- 2014 - 2016: VCB, CTG, STB; VNM, FPT, VIC
- 2016 - 2018: VCB, CTG, BID; HPG, VNM, FPT
- 2019-2021: VCB, CTG, BID, TCB, LPB; MWG, VIC, HPG, FPT
- Quý 1/2023 - 2025: TCB, LPB, STB; FPT
Nhóm ngân hàng là được hưởng lợi nhất, bên cạnh đó là nhóm cổ phiếu Bluechip sản xuất kinh doanh; hạn chế nhóm BĐS thâm dụng vốn vì sóng tăng theo tiền rẻ nhưng giảm mạnh khi kết thúc chu kỳ.
Tags:
Kiến thức
